Grote
bomen omzagen is een heftige activiteit en natuurwerkers zien het
vaak als een 'verzetje' naast andere routineklussen. Maar de lol gaat
er vanaf, als het ineens dramatisch mis dreigt te gaan. Zie ook De uitdaging van grote bomen.
Volgens
het boekje... fout
Ook
al werk je volgens het boekje, dan kan het nog fout gaan. Zo was een
collega bezig met de motorzaag aan een grote douglas (40-50 cm
doorsnede, tegen de 20 meter hoog) die hij keurig onder spanning had
gezet met een handlier. Een valkerf aan de juiste kant gezaagd, maar
toen de boom eenmaal doorgezaagd was duwde een vleugje wind in de top de boom 180 graden de verkeerde kant op. In het bos hadden we geen
wind gevoeld, maar toen we later naar boven keken waaide er af en toe
een briesje door de boomtoppen dat met een hefboom van 20 meter
genoeg kracht kon uitoefenen om de boom tegen de richting van de
treklier de andere kant op te sturen. Na 2 meter kwam de top al tot
stilstand tegen andere bomen en er was geen direct gevaar, maar het
toont aan, hoe het mis kan gaan, als je denkt alles onder controle te
hebben.
Het
probleem was uiteraard dat de singel van de handlier te laag aangezet
was, op ruim 2 meter hoogte, terwijl je die beter met een ladder boven
de 5 meter hoogte of meer kunt aanzetten. Een lijn die je met een
katapult hoger in de kruin van de boom schiet, is een alternatief.
Enfin,
met de treklier en heel veel inspanning en spierpijn de volgende dag
is het uiteindelijk gelukt om de woudreus te vellen.
Dwarshanger
Soms
wordt je door tijdgebrek wel eens genoodzaakt om risico's te nemen.
Zo was ik bezig om een aantal dode bomen uit een laan te halen. De
meesten waren rond de 20-25 cm doorsnede met voldoende ruimte om een
veilige kant op te vallen. Maar natuurlijk zit daar altijd wel een
dwarsligger tussen. Of liever gezegd een dwarshanger. Bij het
doorzagen van een dode grove den van meer dan 15 meter hoogte
(doorsnede rond de 25 cm aan de voet) maakte de top iets te weinig
snelheid en tikte te zacht tegen de takken van een andere boom aan.
Dan kan je onderaan tegen de boom duwen tot je een ons weegt, maar dat
heeft op 15 meter hoogte weinig of geen effect, afgezien van wat heen en
weer schommelen. Een touw hoger de boom in schieten was een oplossing
geweest, maar dat had ik uiteraard niet bij de hand. De boom zo laten
hangen is geen optie, want als de boom door een windvlaag toch in
beweging komt, dan kan het dodelijk zijn voor toevallige passanten.
Ach,
denk je dan, een stuk van de boom afhalen en dan komt de top wel
vrij. Dat is een riskante operatie, waar professionals met de
motorzaag liever niet aan beginnen, maar als amateur neem je het
risico voor lief, niet geremd door enige kennis van zaken (en weinig
kennis van zagen). Enfin, na 7 keer een stuk van anderhalve meter eraf gezaagd te hebben (met de beugelzaag!) en de boom steeds met een
touw omgehaald te hebben vanaf een redelijk veilige plaats achter een
andere boom (met een vluchtroute), viel het restant van een meter of
7 uiteindelijk naast het pad. De klus was geklaard zonder ongelukken, maar moest wel bij maanlicht afgemaakt worden. Achteraf wordt het je
wel duidelijk dat je lekker eigenwijs en knap gevaarlijk bezig bent
geweest, maar hopelijk leer je ervan... of je gaat als natuurwerker
vroeg met pensioen.
Zaag
voorzichtig!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten